Τρίτη 9 Απριλίου 2024

Οι συνέπειες του πληθωρισμού

Γενικά, ο πληθωρισμός θεωρείται ως αρνητικό φαινόμενο λόγω των δυσμενών συνεπειών του. Μερικές συνέπειες του πληθωρισμού είναι οι ακόλουθες:

(α) Μείωση της αγοραστικής δύναμης των σταθερών εισοδημάτων

Υπάρχουν εισοδήματα τα οποία παραμένουν σταθερά για μεγάλα χρονικά διαστήματα ή αναπροσαρμόζονται πολύ αργά. Η αύξηση των τιμών έχει ως άμεσο αποτέλεσμα τη μείωση της αγοραστικής δύναμης αυτών των εισοδημάτων. Αυτό σημαίνει ότι σε περιόδους πληθωρισμού τα πραγματικά εισοδήματα μειώνονται. Το ίδιο συμβαίνει και με τα χρηματικά ποσό τα οποία κρατούνται ως αποταμιεύσεις, δηλ. η πραγματική τους αξία μειώνεται.

(β) Χειροτέρευση του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών

Η αύξηση του επιπέδου τιμών μειώνει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας στο διεθνές περιβάλλον διότι καθιστά ακριβότερα τα εγχώρια αγαθά. Συνεπώς, ο πληθωρισμός μειώνει τις εξαγωγές και ταυτοχρόνως αυξάνει τις εισαγωγές.

(γ) Αναδιανομή από δανειστές σε δανειζόμενους

Είναι εύκολα κατανοητό ότι ο πληθωρισμός μειώνει την πραγματική αξία των χρεών τα οποία πρόκειται να εξοφληθούν μελλοντικά. Συνεπώς, ο δανειζόμενος ευνοείται από τον πληθωρισμό διότι η πραγματική αξία (αγοραστική δύναμη) του χρηματικού ποσού που θα επιστρέψει θα είναι μικρότερη αυτής που έλαβε όταν συνήψε το δάνειο. Αντιστοίχως, ο δανειστής ζημιώνει διότι η πραγματική αξία του εξοφλούμενου δανείου θα είναι μικρότερη από την αρχική αξία του δανείου. Φυσικά, εφόσον ο πληθωρισμός συνεχίζε-ται, ο ρυθμός πληθωρισμού θα ενσωματωθεί στο επιτόκιο ώστε να αποφεύγεται η μεταφορά χρηματικών κεφαλαίων λόγω πληθωρισμού. Αυτό σημαίνει ότι το επιτόκιο θα αυξηθεί κατά το ποσοστό του πληθωρισμού. Εάν με ποσοστό πληθωρισμού ίσο προς το μηδέν το επιτόκιο είναι 5%, και ο πληθωρισμός αυξηθεί σε 3% το επιτόκιο θα γίνει 8%. Με άλλα λόγια: ονομαστικό επιτόκιο = πραγματικό επιτόκιο + ρυθμός πληθωρισμού

(δ) Κόστος αντιμετώπισης του πληθωρισμού

Όπως αναφέραμε πιο πάνω, ο πληθωρισμός μειώνει την αγοραστική δύναμη των ρευστών διαθεσίμων. Τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις που χρειάζονται ρευστά διαθέσιμα για τις συναλλαγές τους έχουν κίνητρα  να μειώνουν τα ρευστά διαθέσιμα στο ελάχιστο, και αυτό απαιτεί προσπάθεια και δαπάνες σε πόρους, όπως π.χ. η απασχόληση ατόμων στις επιχειρήσεις για την επίβλεψη της κατάστασης των ρευστών διαθεσίμων. Επίσης, οι επιχειρήσεις είναι υποχρεωμένες να αντικαθιστούν συχνά του τιμοκαταλόγους τους και το διαφημιστικό υλικό. Υπάρχουν ακόμη δυσκολίες στις επιχειρηματικές συμφωνίες για μελλοντικές τιμές και γενικά δυσκολίες συντονισμού χρηματικών δαπανών και εισροών, π.χ. πώς θα τιμολογηθεί μια παραγγελία προϊόντων που θα παραδοθεί τον επόμενο χρόνο; Όπως είναι φανερό η αντιμετώπιση του πληθωρισμού δημιουργεί κόστος για τις επιχειρήσεις. Η ένταση των ανωτέρω συνεπειών εξαρτάται, βέβαια, από το ύψος του πληθωρισμού. Όταν ο ρυθμός πληθωρισμού είναι χαμηλός π.χ. 2-3% οι συνέπειες είναι ήπιες και η λειτουργία της οικονομίας δεν διαταράσσεται. Συχνά ο πληθωρισμός με χαμηλούς ρυθμούς χαρακτηρίζεται ως έρπων πληθωρισμός. Σε αντίθεση με τον έρποντα πληθωρισμό υπάρχει σε πολλές χώρες και κατά περιόδους ο καλπάζων πληθωρισμός με ρυθμό μεταβολής των τιμών που υπερβαίνει το 25% ή 30% ετησίως. Ο καλπάζων πληθωρι-σμός έχει έντονα αναδιανεμητικά αποτελέσματα σε βάρος των σταθερών εισοδημάτων και των δανειστών, και γενικά δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία της οικονομίας. Υπάρχουν, επίσης περίοδοι εξαιρετικά μεγάλων ρυθμών πληθωρισμού, όπως σε πολεμικές περιόδους, που χαρακτηρίζεται ως υπερπληθωρισμός. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι συνέπειες είναι τόσο δυσμενείς για το οικονομικό σύστημα που τα οικονομούντα άτομα (νοικοκυριά και επιχειρήσεις) αποφεύγουν να κρατούν ρευστά διαθέσιμα και προτιμούν, στο βαθμό που είναι δυνατόν να ανταλλάσσουν προϊόντα αντί να συναλλάσσονται με χρήμα. Ουσιαστικά, το χρήμα εγκαταλείπεται και αντικαθίσταται με προϊόντα, όπως ο χρυσός και ο άργυρος.


Δείτε επίσης :

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου