Πληθωρισμός κεφάλαιο 9 αρχές οικονομικής θεωρίας

 Ο ορισμός του πληθωρισμού

Ο πληθωρισμός ορίζεται ως η ποσοστιαία μεταβολή των τιμών μιας ομάδας προϊόντων, όπως π.χ. του ΑΕΠ, των προϊόντων που περιλαμβάνει το καλάθι της νοικοκυράς κ.λπ. Συγκρινόμενα, εάν Pt είναι το επίπεδο τιμών της περιόδου ΐ, ο πληθωρισμός (π) ορίζεται ως|

Συχνά ο πληθωρισμός συγχέεται με τον δείκτη τιμών, ο οποίος δείχνει την εξέλιξη των τιμών ως προς κάποιο έτος το οποίο επιλέγεται ως βάση. Εάν επιλέξουμε ως έτος βάσης το έτος 1, ο δείκτης τιμών (ΔΤ) ορίζεται ως

Ο Πίνακας 18.1 παρουσιάζει ένα παράδειγμα υπολογισμού του πληθωρισμού και του δείκτη τιμών για επτά χρονικές περιόδους. Όπως φαίνεται από τον πίνακα αυτό ο πληθωρισμός και ο δείκτης τιμών μετρούν διαφορετικά πράγματα. Ο πληθωρισμός μετρά την ποσοστιαία μεταβολή μεταξύ περιόδων, ο δείκτης τιμών μετρά το ύψος των τιμών με βάση κάποιο έτος. Αξίζει να σημειωθεί ότι η άνοδος των τιμών δεν σημαίνει κατ' ανάγκη αύξηση του πληθωρισμού. Είναι δυνατόν οι τιμές να αυξηθούν και ο πληθωρισμός να μειωθεί, όπως φαίνεται ότι συμβαίνει στην περίοδο 6 του πίνακα. Εάν οι τιμές σταθεροποιηθούν, όπως στην περίοδο 7, ο πληθωρισμός γίνεται μηδέν.

Έτος Επίπεδο Τιμών Πληθωρισμός Δείκτης Τιμών

1               50                            —                100

2                52                            4,0%         104

3                55                         5,8%         110

4               60                         9,1%         120

5               66                       10,0%          132

6               68                              3,0%                136

7               68                          0,0%        136

Πίνακας 18.1 Ο υπολογισμός του πληθωρισμού και του δείκτη τιμών βάσει του απολύτου επιπέδου τιμών.

Ο πληθωρισμός μπορεί να υπολογισθεί από το απόλυτο επίπεδο των τιμών, όπως στον Πίνακα 18.1, μπορεί, όμως, να υπολογισθεί και από τον δείκτη τιμών, όπως θα δείτε στην Άσκηση 10_1

 Οι κυριότερες ομάδες προϊόντων για τις οποίες υπολογίζεται ο ρυθμός μεταβολής των τιμών είναι το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν, δηλ. το σύνολο των προϊόντων (και υπηρεσιών) που παράγει η οικονομία, και το «καλάθι της νοικοκυράς», δηλ. το σύνολο των προϊόντων και υπηρεσιών που καταναλίσκει η μέση οικογένεια. Αξίζει να σημειωθεί ότι μία εφ' άπαξ αύξηση των τιμών για κάποια αιτία και σταθεροποίηση στο νέο επίπεδο δεν αποτελεί πληθωριστικό φαινόμενο. Ο πληθωρισμός εξετάζεται ως φαινόμενο συνεχών αυξήσεων του επιπέδου των τιμών που δεν οφείλεται σε κάποιο τυχαίο λόγο, αλλά σε δυνάμεις της οικονομίας που ενεργούν συστηματικά και διαχρονικά.