Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου 2024

Δυνάμεις διπόλου - διπόλου ή Δεσμοί Van der Waals χημεία γ λυκείου

 Οι δυνάμεις δίπολου-διπόλου είναι οι ηλεκτροστατικές δυνάμεις που ασκούνται μεταξύ δύο πολικών μορίων. Ένα πολικό μόριο είναι ένα μόριο όπου η κατανομή του ηλεκτρικού φορτίου δεν είναι ομοιόμορφη, δηλαδή υπάρχει ένα θετικό και ένα αρνητικό άκρο.

Πώς λειτουργούν οι δυνάμεις δίπολου-διπόλου;

  • Έλξη και απώθηση: Το θετικό άκρο του ενός μορίου έλκει το αρνητικό άκρο του άλλου μορίου, ενώ τα ομώνυμα φορτία (θετικό-θετικό ή αρνητικό-αρνητικό) απωθούνται.
  • Ο προσανατολισμός έχει σημασία: Η ένταση και η κατεύθυνση της δύναμης εξαρτώνται από τον προσανατολισμό των δύο διπόλων. Όταν τα αντίθετα φορτία των δύο μορίων είναι το ένα απέναντι από το άλλο, η έλξη είναι μέγιστη.
  • Ασθενέστερες από τις ιοντικές και ομοιοπολικές: Οι δυνάμεις δίπολου-διπόλου είναι γενικά ασθενέστερες από τις ιοντικές και τις ομοιοπολικές δυνάμεις, αλλά παίζουν σημαντικό ρόλο στις ιδιότητες πολλών ουσιών.

Παραδείγματα:

  • Νερό: Το νερό είναι ένα κλασικό παράδειγμα πολικού μορίου. Οι δυνάμεις δίπολου-διπόλου μεταξύ των μορίων του νερού είναι υπεύθυνες για πολλές από τις μοναδικές ιδιότητές του, όπως η υψηλή θερμοχωρητικότητα και η επιφανειακή τάση.
  • Αμμωνία: Το μόριο της αμμωνίας (NH₃) είναι επίσης πολικό και οι δυνάμεις δίπολου-διπόλου παίζουν σημαντικό ρόλο στις ιδιότητές του.

Σημαντικότητα των δυνάμεων δίπολου-διπόλου:

Οι δυνάμεις δίπολου-διπόλου επηρεάζουν:

  • Το σημείο βρασμού και τήξης: Ουσίες με ισχυρές δυνάμεις δίπολου-διπόλου έχουν συνήθως υψηλότερα σημεία βρασμού και τήξης.
  • Τη διαλυτότητα: Πολικές ουσίες διαλύονται καλά σε άλλες πολικές ουσίες λόγω των δυνάμεων δίπολου-διπόλου.
  • Την ιξώδες: Οι δυνάμεις δίπολου-διπόλου μπορούν να αυξήσουν την ιξώδες ενός υγρού.

Συνοπτικά:

Οι δυνάμεις δίπολου-διπόλου είναι σημαντικές για την κατανόηση των ιδιοτήτων πολλών ουσιών και των διαμοριακών αλληλεπιδράσεων. Παρόλο που είναι ασθενέστερες από άλλους τύπους δεσμών, παίζουν σημαντικό ρόλο σε πολλές φυσικές και χημικές διεργασίες. 


Δείτε ότι αφορά την ΧΗΜΕΊΑ Γ ΛΥΚΕΊΟΥ ΕΔΏ




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου